Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος θεωρείται, μαζί με τον Μεγάλο Βασίλειο και τον Γρηγόριο τον Θεολόγο, ένας από τους μεγαλύτερους δασκάλους και Ιεράρχες που έζησαν ποτέ. Θεωρείται ακόμα ως ο πιο μεγάλος εκκλησιαστικός ρήτορας, και κατατάσσεται ανάμεσα στους πιο ξακουστούς ρήτορες της προχριστιανικής και της μεταχριστιανικής εποχής.
Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος γεννήθηκε στην Αντιόχεια της Συρίας, γύρω στο 350 μ.Χ. Η μητέρα του Ανθούσα, έχασε τον άντρα της πολύ νέα, αφοσιώθηκε όμως με πολλή φροντίδα στην ανατροφή του Ιωάννη και του έδωσε μια αξιόλογη μόρφωση.
Σπούδασε Ρητορική στη Σχολή του περίφημου ειδωλολάτρη Λιβάνιου. Κι όταν κάποτε ρωτήθηκε ο Λιβάνιος, ποιον αφήνει διάδοχό του στη Σχολή, είπε: «Τον Ιωάννη, αν δε μας τον έπαιρναν οι Χριστιανοί...
Ο Ιωάννης σπούδασε ακόμα Νομικά, και έγινε ικανός δικηγόρος. Γρήγορα, όμως, εγκατέλειψε κάθε άλλη απασχόληση και άρχισε να παρακολουθεί θεολογικά μαθήματα. Έζησε σε διάφορα μοναστήρια και μετά έγινε διάκονος και ιερέας. Οι ακροατές του έμεναν καταγοητευμένοι από τους θρησκευτικούς του λόγους, γι’ αυτό έλεγαν ότι από το στόμα του «έρεε χρυσός». Έτσι τον ονόμασαν Χρυσόστομο.
Αργότερα έγινε αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινούπολης. Κυβέρνησε την Εκκλησία με πίστη, αγάπη, υπομονή και αυστηρότητα. Ως επίσκοπος, φύλακας των ψυχών των Χριστιανών, παρακολουθούσε, φρόντιζε και διόρθωνε με τις κριτικές του όλους. Ζώντας σε καιρούς δύσκολους, τα έβαζε με την αδικία και την εκμετάλλευση. Πρόβαλλε την αφιλαργυρία και την ταπείνωση ως τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να ζει ο Χριστιανός, δείχνοντας ο ίδιος το παράδειγμα με την απλή και ταπεινή ζωή του.
Τόσο πολύ αγαπούσε την αλήθεια, που δεν δείλιαζε μπροστά σε τίποτα. Ακόμα και οι άρχοντες δέχτηκαν τους πύρινους και κριτικούς λόγους του, και προπαντός η αυτοκράτειρα Ευδοξία που ζούσε άσωτη και πολυτελή ζωή. Έτσι, γι’ αυτή του την τόλμη εξορίζεται πρώτα στον Πόντο και ύστερα στην Αρμενία, όπου φτάνει περνώντας μέσα από αφάνταστες κακουχίες και μετά από συνεχή πεζοπορία τριών σχεδόν μηνών. Μετά από τρία χρόνια, οι εχθροί του διατάζουν να μεταφερθεί σε ακόμα πιο απομακρυσμένο τόπο. Όμως το αδύνατο σώμα του δεν άντεξε. Πέθανε, ύστερα από τρίμηνη πεζοπορία, στις 14 Σεπτεμβρίου του 407. Πριν πεθάνει, μπήκε σε ένα ξωκλήσι και προσευχήθηκε λέγοντας: «Δόξα στο Θεό για όλα…»
Το λείψανό του μεταφέρθηκε ύστερα από λίγα χρόνια και τάφηκε με τιμές στην Κωνσταντινούπολη, μετά που ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος ο Β΄, αποφάσισε ότι η συμπεριφορά των γονιών του απέναντι στον πρώην Αρχιεπίσκοπο ήταν άδικη και λανθασμένη. Συγκινητική ήταν η υποδοχή που επιφύλαξε ο λαός στο Άγιο του λείψανο. Κι όταν ο Αρχιεπίσκοπος Πρόκλος σήκωσε στα τρεμάμενα χέρια του το κιβώτιο με τα λείψανα του μακαριστού Ιωάννη, και το τοποθέτησε πάνω στον αρχιεπισκοπικό θρόνο, οι θόλοι του ναού σείστηκαν από τη βροντερή κραυγή που βγήκε αυθόρμητα από τα στόματα του λαού: «Ανάλαβε το θρόνο σου, ω πάτερ!»
Ο Άγιος Ιωάννης έγραψε πολλά βιβλία, καθώς και τη Θεία Λειτουργία που ακούμε κάθε Κυριακή στην Εκκλησία. Οι ομιλίες του, εξάλλου, γύρω στις 670, καλύπτουν πολλούς ογκώδεις τόμους.
Η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του στις 13 Νοεμβρίου, στις 27 Ιανουαρίου (Ανακομιδή των λειψάνων του) και στις 30 Ιανουαρίου, μαζί με τη μνήμη του Μεγάλου Βασιλείου και του Γρηγόριου του Θεολόγου.
Τόσο πολύ αγαπούσε την αλήθεια, που δεν δείλιαζε μπροστά σε τίποτα. Ακόμα και οι άρχοντες δέχτηκαν τους πύρινους και κριτικούς λόγους του, και προπαντός η αυτοκράτειρα Ευδοξία που ζούσε άσωτη και πολυτελή ζωή. Έτσι, γι’ αυτή του την τόλμη εξορίζεται πρώτα στον Πόντο και ύστερα στην Αρμενία, όπου φτάνει περνώντας μέσα από αφάνταστες κακουχίες και μετά από συνεχή πεζοπορία τριών σχεδόν μηνών. Μετά από τρία χρόνια, οι εχθροί του διατάζουν να μεταφερθεί σε ακόμα πιο απομακρυσμένο τόπο. Όμως το αδύνατο σώμα του δεν άντεξε. Πέθανε, ύστερα από τρίμηνη πεζοπορία, στις 14 Σεπτεμβρίου του 407. Πριν πεθάνει, μπήκε σε ένα ξωκλήσι και προσευχήθηκε λέγοντας: «Δόξα στο Θεό για όλα…»
Το λείψανό του μεταφέρθηκε ύστερα από λίγα χρόνια και τάφηκε με τιμές στην Κωνσταντινούπολη, μετά που ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος ο Β΄, αποφάσισε ότι η συμπεριφορά των γονιών του απέναντι στον πρώην Αρχιεπίσκοπο ήταν άδικη και λανθασμένη. Συγκινητική ήταν η υποδοχή που επιφύλαξε ο λαός στο Άγιο του λείψανο. Κι όταν ο Αρχιεπίσκοπος Πρόκλος σήκωσε στα τρεμάμενα χέρια του το κιβώτιο με τα λείψανα του μακαριστού Ιωάννη, και το τοποθέτησε πάνω στον αρχιεπισκοπικό θρόνο, οι θόλοι του ναού σείστηκαν από τη βροντερή κραυγή που βγήκε αυθόρμητα από τα στόματα του λαού: «Ανάλαβε το θρόνο σου, ω πάτερ!»
Ο Άγιος Ιωάννης έγραψε πολλά βιβλία, καθώς και τη Θεία Λειτουργία που ακούμε κάθε Κυριακή στην Εκκλησία. Οι ομιλίες του, εξάλλου, γύρω στις 670, καλύπτουν πολλούς ογκώδεις τόμους.
Η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του στις 13 Νοεμβρίου, στις 27 Ιανουαρίου (Ανακομιδή των λειψάνων του) και στις 30 Ιανουαρίου, μαζί με τη μνήμη του Μεγάλου Βασιλείου και του Γρηγόριου του Θεολόγου.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου