Λίγα τα γεγονότα της ζωής της Παναγίας που είναι γνωστά και καταγραμμένα. Πολλή η αγιότητα που αποκαλύπτεται. Σε καμιά άλλη ανθρώπινη ιστορία δεν βρίσκουμε τόσους κρυμμένους θησαυρούς αρετής και αγίου υποδείγματος σε τόσο λίγα γεγονότα. Κάθε στιγμή της ζωής της «Κεχαριτωμένης» εκπέμπει φως, για να βρίσκουμε κι εμείς τον δρόμο να φτάσουμε κοντά στον Θεό, να πάρουμε κι εμείς λίγη Χάρη.
Η αγνότητά της λάμπει στα Εισόδια και τον Ευαγγελισμό. Είναι η Παναγία ο «καθαρότατος ναός του Σωτήρος». Αυτή η τέλεια καθαρότητα ψυχής και σώματος προσήλκυσε τη Χάρη του Θεού και την έκανε άξια να γίνει «η χώρα του Αχωρήτου», να γίνει η Μητέρα του Υιού του Θεού.
Αυτή η αγνότητα, που θυμίζει τα πολύ μικρά παιδιά, στην Παναγία συνδυαζόταν με τη σύνεση και τη φρόνηση, που συνήθως ταυτίζεται με την ώριμη ή και τη γεροντική ηλικία. Η πολύ λογική ερώτηση «πώς έσται μοι τούτο, επεί άνδρα ου γινώσκω;» στην είδηση που της έφερε ο Αρχάγγελος ότι θα γεννήσει Υιόν, η προσπάθειά της να εξιχνιάσει ότι αυτά που έβλεπε και άκουε ήταν από τον Θεό και όχι μια δαιμονική απάτη, δείχνουν μια πνευματική ωριμότητα που υπερβαίνει τη συνηθισμένη για την ηλικία της Παναγίας.
Σε αυτά τα γεγονότα λάμπει και η σεμνότητα της Παναγίας και η αιδώς. Αρετές που ξεχάστηκαν από τους περισσότερους ανθρώπους, κι όμως είναι στολίδι πολύτιμο για τον άνθρωπο. Γιατί μόνον ο άνθρωπος είναι προικισμένος από τον Θεό με αυτές τις αρετές, που τον κάνουν να αισθάνεται την ανάγκη να περιφρουρεί τον εαυτό του, να ντρέπεται για ό,τι θίγει την αξιοπρέπεια, για ό,τι τον εκθέτει και τον υποτιμά ως άνθρωπο.
Η τέλεια υποταγή στο θέλημα του Θεού είναι για την Παναγία τρόπος σκέψης και ζωής. Η πίστη της στον Θεό την κάνει να αφήνεται κυριολεκτικά να οδηγεί Εκείνος τη ζωή της, χωρίς να ταράσσεται, να διερωτάται ή να στενοχωριέται. Πολλά είναι τα παράδοξα στη ζωή της. Πολλά θα ελέγχονταν από την ανθρώπινη λογική σαν αταίριαστα με την κλήση της. Γιατί η ταλαιπωρία για το ταξίδι στη Βηθλεέμ; Γιατί σε τόσο άθλιες συνθήκες η Γέννηση του Παιδιού της; Γιατί τόση αδιαφορία από τους ανθρώπους και το μίσος του Ηρώδη; Πώς εξηγείται η αναγκαστική φυγή στην Αίγυπτο; Πολλά «γιατί» θα πρόβαλλε μια ολιγόπιστη διάνοια για όλη την πορεία της Θεοτόκου, με μεγαλύτερο και τελείως ακατανόητο σταθμό τον Γολγοθά. Όμως η Παναγία, από τη στιγμή που είπε το «ιδού η δούλη του Κυρίου», δεν άλλαξε διάθεση. Με ήρεμη σταθερότητα ζει τον πόνο, τον κόπο, την ταλαιπωρία της. Δεν έχει δικό της θέλημα. Υπηρετεί το σχέδιο του Θεού. Αυτό είναι η ζωή της.
Είχε μια εσωτερική δύναμη η Παναγία, που της έδινε αντοχή σε κάθε οδυνηρό και ανεξήγητο γεγονός. Είχε την υπομονή. Ούτε η σωματική ταλαιπωρία ούτε ο ψυχικός πόνος ούτε οι δυσκολίες από τους ανθρώπους μπορούσαν να αντιμετωπιστούν χωρίς αυτή τη μυστική δύναμη που κρατούσε πραγματικά την ψυχή της ατάραχη, μέσα στις τόσες ανεξήγητες δυσκολίες.
Η υπομονή και η υποταγή της δεν αποδείκνυε μόνο την πίστη της στο Θεό αλλά και το πνεύμα της θυσίας και την αυταπάρνησή της. Διερωτάται κανείς, αν η ζωή της Παναγίας είχε ποτέ κάποια άνεση. Η φτώχεια και οι άλλες καθημερινές μικροδυσκολίες ήταν η προετοιμασία της για τα μεγάλα και δύσκολα γεγονότα. Ούτε άφηνε κάπου να διαφανεί κάποιο δικό της θέλημα, κάτι που θα ικανοποιούσε την ίδια.
Εκεί που ζητά κάτι από τον Υιό της, το ζητά για τους άλλους. Στενοχωριέται η Παναγία στον συγγενικό γάμο για την έλλειψη κρασιού, θέλει να βοηθήσει, μα η ίδια τι μπορεί να κάνει; Γι’ αυτό ζητά τόσο διακριτικά βοήθεια από τον Υιό της. Η ευαισθησία της σε αυτό το μικρό περιστατικό φανερώνει την πλούσια σε αγάπηκαρδιά της. Αυτή την αγάπη που όλοι οι πιστοί εμπιστευόμαστε, όταν την ικετεύουμε να μεσιτεύει για μας.
Η Παναγία είναι μια μεγάλη ηρωίδα. Ηρωισμός δεν είναι μόνο το να θυσιαστεί κάποιος για κάτι που θεωρεί ανώτερο από τη ζωή του, σε μια κρίσιμη στιγμή. Ηρωισμός είναι και η συνεχής θυσία της ζωής και του θελήματός μας. Αυτό τον ηρωισμό έδειξε η Παναγία από τη στιγμή που είπε το «ιδού η δούλη του Κυρίου…» μέχρι το τέλος, όταν στάθηκε καρτερικά κάτω από τον Σταυρό του Υιού της.
Η Μαρία πρόσφερε τον εαυτό της για να γίνει Μητέρα του Υιού του Θεού, γνωρίζοντας τους σκληρούς νόμους των Εβραίων και έχοντας συνείδηση ότι η σεμνότητά της δεν της επέτρεπε να ανακοινώσει οτιδήποτε στον Ιωσήφ. Δεν υπολογίζει το ενδεχόμενο της προσβολής, της διάλυσης του αρραβώνα της και της σκληρής τιμωρίας. Και ο Θεός τελικά την απάλλαξε από την υποψία και την τιμωρία για την εγκυμοσύνη της, αλλά η ευθύνη να είναι Μητέρα του Υιού του Θεού ήταν πάντα πολύ βαριά και οδυνηρή. Η Παναγία, όμως, είχε ήδη δώσει τον εαυτό της.
Η Παναγία δεν μιλά, δεν δημοσιεύει τα «μεγαλεία» που την αξιώνει ο Θεός να ζει. Ούτε τις έγνοιες ούτε τον πόνο ούτε τον σπαραγμό της ψυχής της εκφράζει στους ανθρώπους. Η Παναγία προσεύχεται. Η ωδή της φανερώνει ότι σε νεαρή ηλικία γνώριζε καλά τις προσευχές των Αγίων της Παλαιάς Διαθήκης, και στη συνέχεια δύναμή της ήταν η καταφυγή στον Θεό. Κι όταν έβλεπε κι άκουε τα μεγαλεία του Υιού της, δεν μιλούσε∙ δόξαζε τον Θεό.
Είναι πολλές οι αρετές που συνθέτουν το πνευματικό κάλλος, την υπέροχη ψυχική ομορφιά της Παναγίας. Όλες, σαν ξεχωριστά, πολύτιμα πετράδια, δένονται στερεά μεταξύ τους και έχουν βάση σταθερή: την ταπείνωσή της. Όσο ο εγωισμός, η έπαρση, η επίδειξη ασχημίζουν τον άνθρωπο και νοθεύουν ακόμα και τις πιο ωραίες του πράξεις, τόσο η ταπείνωση ομορφαίνει τον άνθρωπο. Προσελκύει το βλέμμα του Θεού, τη Χάρη Του. Τον κάνει άξιο να του χαριστούν και οι άλλες αρετές. Και η Παναγία ξεκίνησε ταπεινά, συνέχισε και τέλειωσε ταπεινά τη ζωή της, έστω κι αν τιμήθηκε όσο κανένας άλλος από τον Θεό. Ο Θεός την τιμά ως τη μόνη «Κεχαριτωμένη», όμως αυτή ζει σιωπηλά τα μεγαλεία του Θεού, χωρίς να διεκδικεί τίποτε από την τιμή και τη δόξα των ανθρώπων.
Η Παναγία διδάσκει με τη σιωπή της. Βιώνει μέσα στην ψυχή της όλα τα γεγονότα, τα ζει με άμεση επικοινωνία με τον Θεό, και ποτέ δεν λέγει κάτι που θα φαινόταν σαν διεκδίκηση κάποιας προσοχής εκ μέρους των ανθρώπων ή διάθεση προβολής.
Η Παναγία ξέρει να ακούει. Και δεν είναι τόσο συχνό ανάμεσα στους ανθρώπους αυτό. Ακούει με προσοχή την Ελισάβετ και ύστερα εκφράζει η ίδια όχι τα προσωπικά της ζητήματα αλλά τη δοξολογία της. Ακούει τους ποιμένες που διηγούνται την οπτασία και τον ύμνο των αγγέλων, χωρίς να σπεύδει να πει τα δικά της βιώματα. Ακούει και «συμβάλλει εν τη καρδία αυτής»όλα όσα λέγονται για τον Υιό της. Μαζεύει σαν πολύτιμο θησαυρό τα λόγια των ανθρώπων για τον Υιό της.
Τα λόγια της είναι λίγα, ελάχιστα, όμως εκλεκτά, βγαλμένα από την αγία καρδιά της. Εξωτερίκευση ενός ωραίου εσωτερικού κόσμου.
Στον Ευαγγελισμό φανερώνει τη σεμνότητα, τη σύνεση, την ταπείνωση, την υποταγή, μέσα στα λίγα λόγια που απευθύνει στον Αρχάγγελο. Στην Ελισάβετ ξεχειλίζει η καρδιά της με τη δοξολογία και φανερώνεται η βαθιά γνώση των Γραφών.
Στην Κανά φανερώνει την αγάπη για τους ανθρώπους και το σεβασμό προς τον Χριστό. Ο λόγος που είπε στους υπηρέτες φτάνει και σε μας συμβουλή μητρική στα παιδιά της, τους Χριστιανούς όλων των εποχών: «Ό,τι αν λέγη υμίν ποιήσατε».
Αν ακούσουμε τη συμβουλή της, θα χαρίσει και σε μας ο Θεός την πραγματική αρετή, αυτό το ψυχικό κάλλος, την εσωτερική ομορφιά που διέκρινε αυτήν που ξεχωρίζει από όλους τους ανθρώπους για την πνευματική ομορφιά της…
Η Παναγία «έγινε δοχείο που έκρυβε μέσα της κάθε αρετή. Και αυτό το κατόρθωσε με το να απομακρύνει τον νου της από κάθε επιθυμία που αφορά στην υλική και σαρκική ζωή. Έτσι διατήρησε και την ψυχή της καθαρή, όπως αγνό ήταν και το σώμα της, όπως ταίριαζε σε αυτήν που επρόκειτο να δεχτεί στα σπλάχνα της τον Θεό. Αυτός, επειδή είναι Άγιος, αναπαύεται στους αγίους. Κέρδισε, λοιπόν, την αγιοσύνη και αναδείχτηκε ναός άγιος και θαυμαστός και άξιος για να κατοικεί σε αυτόν ο Θεός.» (Ιω. Δαμασκηνός, ΕΠΕ 1, σ. 480)
Τρακοσιή, Ν. (2008). Παναγία, η Μητέρα των Χριστιανών. Θεσσαλονίκη: Η Ιεραποστολή
Ωραιο...
ΑπάντησηΔιαγραφή